Actief burgerschap

Tilburg University

Auteur(s): T. van de Wijdeven, L. de Graaf en F. Hendriks

Deze literatuurstudie geeft inzicht in de verschillende uitingen en expressies van actief burgerschap en de drivers en bevorderende omstandigheden van actief burgerschap. Kijkend naar het debat in Nederland valt op dat vooral de informele (vaak kleinschalige) bewonersinitiatieven de spreekwoordelijke pennen in beweging brengen. Wat betreft onderzoek gaat de aandacht vooral uit naar ‘actieve burgers’; burgers die zich al betrokken tonen. De ‘minder actieven’, vanuit de gangbare beleidsbril bekeken, zijn nog enigszins onderbelicht. Het merendeel van de aanpakken van overheden en andere instituties is ook gericht op de relatief makkelijk te bereiken groep: de ‘verantwoordelijken’ – zoals de WRR deze groep noemt (ongeveer een derde van de bevolking). Deze groep is in het algemeen bereid en in staat tot actieve betrokkenheid: zij hebben al de passende ‘toerusting’. De overheid zou zich de komende jaren juist meer nog kunnen richten op de andere drie door de WRR onderscheiden burgergroepen: de ‘critici’ (25%), de ‘pragmatici’ (25%) en de ‘volgzamen’ (15 %). Daarnaast lijkt het algemene gevoel onder onderzoekers dat we op veel punten nog in een soort ‘experimentenfase’ zitten als het gaat om de relatie tussen overheid en burger. Dat heeft o.a. te maken met veranderingen in de interactie tussen overheid(professionals) en burgers.