Zowel van binnenuit als van buitenaf staan de democratische rechtsstaat en de open samenleving onder druk. Internationaal is er sprake van een trend van democratische erosie. Ondermijning van binnenuit begint meestal met de geleidelijke afbraak van rechtsstatelijke waarborgen en controlemechanismes (instituties en vrije media), vaak ingezet door gekozen politici. Ondermijning van buitenaf kan komen door beïnvloeding van statelijke en niet-statelijke actoren om de democratische samenleving te ontwrichten. Ook zijn er steeds meer antidemocratische ideeën en complottheorieën in omloop, in een context van geopolitieke spanningen en digitale informatienetwerken. Relevant is het weerbaar maken van de samenleving en inzicht in de invloed van nieuwe technologieën op de democratische rechtsorde.