Wat is een reorganisatie?

Volgens de CAO Rijk is iedere wijziging van de organisatiestructuur, omvang of taakinhoud van uw organisatie die gevolgen heeft voor de mensen die daar in dienst zijn (personele consequenties), een reorganisatie. Een reorganisatie kan betrekking hebben op een gehele organisatie of op een onderdeel van de organisatie.

Van ‘gevolgen voor de mensen’ oftewel personele consequenties is in elk geval sprake als de organisatiewijziging gevolgen heeft voor de werklocatie (meer dan een half uur extra reistijd) of als sprake is van overtolligheid (krimp). Een wijziging in een individueel werkpakket (samenstel van werkzaamheden) leidt volgens de rijksbrede opvatting niet tot personele consequenties wanneer de wijzigingen van de individuele medewerkers vallen binnen de in de arbeidsovereenkomst opgenomen functie.

Wet op de ondernemingsraden (WOR)

In de WOR komt het begrip ‘reorganisatie’ als zodanig niet voor, hoewel het begrip wel regelmatig in adviesaanvragen wordt gezien. In de WOR worden andere begrippen gebruikt, die overigens wel kunnen samenvallen met het begrip ‘reorganisatie’ in de CAO Rijk, ook al is er geen sprake van personele gevolgen.

In de WOR, artikel 25, lid 1, onder e, is bepaald dat de ondernemingsraad in de gelegenheid moet worden gesteld advies uit te brengen over elk voorgenomen besluit tot een belangrijke wijziging in de organisatie van een onderneming of in de verdeling van de bevoegdheden binnen de onderneming. Binnen het Rijk verstaan we onder ‘onderneming’ een (onderdeel van een) ministerie of een (onderdeel van een) organisatie die valt onder de CAO Rijk.

De ondernemingsraad heeft ook adviesrecht volgens de WOR bij:

  • overdracht van zeggenschap over de onderneming of een deel daarvan;
  • belangrijke wijziging in of verbreken van duurzame samenwerking met een andere onderneming;
  • beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming of van een belangrijk onderdeel daarvan;
  • belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden van de onderneming;
  • belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming, dan wel in de verdeling van bevoegdheden binnen de onderneming;
  • wijziging van de plaats waar de onderneming haar werkzaamheden uitoefent.

Het adviesrecht van de ondernemingsraad bij organisatieveranderingen is anders dan de definitie van een reorganisatie zoals vermeld in de CAO Rijk. Dat betekent dat de ondernemingsraad ook adviesrecht heeft als er sprake is van een belangrijke wijziging in de organisatie, zonder dat daaraan personele consequenties zijn verbonden. Vereist is daarbij wel dat het om een belangrijke wijziging moet gaan. In de praktijk ontstaat regelmatig discussie over de vraag wat moet worden verstaan onder de term ‘belangrijk’. Of een besluit belangrijk is, hangt af van de sociale, procedurele, economische en organisatorische factoren die samenhangen met het besluit. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gevolgen voor de werkgelegenheid, de werkzaamheden en de impact van het besluit om de reguliere dagelijkse bedrijfsvoering.