Dit is hoofdstuk 5 van de Leidraad Toekomstgericht Beleid. In dit laatste hoofdstuk wordt uitgelegd hoe er een rapportage kan worden gemaakt van de (verwachte) effecten die toekomstgericht beleid op de lange termijn en diverse generaties heeft.
Bij de vijfde hoofdvraag van het Beleidskompas ('Wat is de voorkeursoptie?') zal richting belanghebbenden, bewindspersonen en/of het parlement helder uitgelegd moeten worden hoe je rekening hebt gehouden met de lange termijn en de effecten op verschillende generaties. Dat is geen plichtmatige verantwoording, maar een essentieel onderdeel van de afweging. Een dergelijke uitleg dient gegeven te worden in situaties waarbij een Generatiescan (hoofdstuk 2) of een Generatietoets (hoofdstuk 3) is uitgevoerd, of waarbij de Toekomst aan Tafel-methodiek (hoofdstuk 4) is toegepast.
In de onderbouwing ga je in op de volgende aspecten:
- Langetermijneffecten: beschrijf de belangrijkste effecten op de lange termijn en de gevolgen voor verschillende generaties.
- Kosten en baten: geef expliciet aan welke kosten en baten er op de lange termijn zullen spelen. Benoem daarbij ook de 'vermeden kosten', oftewel de nadelen die we voorkomen door nu te handelen.
- Toekomstbestendigheid: leg uit waarom de gekozen optie robuust is. Is het beleid ook op de lange termijn doeltreffend en flexibel genoeg om op nieuwe ontwikkelingen in te spelen?
- Afweging: neem de langetermijngevolgen mee in de toelichting op de afwegingen in de Beslisnota.
- Rapportage Generatietoets: als er een Generatietoets is uitgevoerd, vat dan de uitkomsten samen en neem ze op in de toelichting bij het beleidsvoorstel. Voeg daarnaast de conclusies toe aan de Beslisnota (zie ook paragraaf 3.2.7 in hoofdstuk 3).